door: Jehannes Bottema (CEO Spinder Dairy Housing Concepts)
Het verminderen van de stikstofuitstoot staat al decennia lang op de agenda. Sinds 1990 is de uitstoot dan ook meer dan gehalveerd. In 2015 heeft de overheid het PAS (programma aanpak stikstof) geïntroduceerd: een programma aan maatregelen om de stikstofemissie verder te verlagen. De sector is hier mee aan de slag gegaan; hand in hand met overheden zijn oplossingen ontwikkeld, gemeten, gewaardeerd en ingevoerd. Forse investering zijn gedaan.
In 2019 heeft de Raad van State de overheid teruggefloten. Het PAS programma is strijdig met de Europese wetgeving. De Nederlandse overheid blijkt niet in staat haar eigen wet- en regelgeving te doorgronden. Een kwalijke zaak.
Als alternatief om toch de in Europees verband afgesproken emissiedoelen te behalen, heeft de overheid de Stikstofkaart uit de hoge hoed getrokken. Een nieuw plan om de stikstofuitstoot uit de agrarische sector alsnog rigoureus naar beneden te brengen zonder al te veel stil te staan bij de gevolgen voor de sector. Deze sector is vele malen groter dan alleen de veehouders; er zijn ook verwerkers, service verleners en toeleveranciers. Het is aannemelijk dat er in Nederland direct en indirect zo’n 100.000 mensen voor hun dagelijkse brood afhankelijk zijn van de melkveehouderij. Gezinnen meetellend een kleine half miljoen Nederlanders die op dit moment geconfronteerd worden met de boodschap ‘u moet iets anders gaan doen’ of in enorme onzekerheid verkeren.
De belangen van een half miljoen Nederlandse burgers worden aan de kant geschoven. Een belangrijke pijler onder de Nederlandse economie kunnen we blijkbaar zomaar missen. Heeft de turbulentie van de afgelopen jaren ons dan niets geleerd?
De kloof tussen de stad en het platteland wordt alsmaar groter. De koers van de overheid verschuift meer en meer naar de wens van de stedeling om het platteland in te richten als één groot natuurgebied.
De plannen van de overheid roepen veel emotie op. Vandaag de dag gaat deze emotie zo nu en dan gepaard met woest geschreeuw en grote woorden, die op geen enkele wijze bijdragen aan het vinden van de juiste balans.
Er zullen politieke keuzes gemaakt moeten worden; evenwichtige keuzes waarin de gehele samenleving zijn steentje bijdraagt, waarin de technische ontwikkeling een kans krijgt en waarin regionale initiatieven (o.a. waarde vermeerdering, productie beheersing, biodiversiteit) tot wasdom kunnen komen. Nederland verdient gezond boerenverstand; voor haar voedselvoorziening, voor haar Bruto Nationaal Product, voor haar platteland en haar dorpsgemeenschappen.
Deze keuzes zullen ertoe moeten leiden dat de Nederlandse melkveehouder en alle betrokkenen in de keten concrete plannen voor een ‘nieuwe’ toekomst kunnen maken.